Rower górski damski - jak wybrać MTB dla kobiety?

Odmienna budowa ciała, statystycznie niższy wzrost oraz niższa masa. Badania populacji jasno wskazują, że obie płcie mocno się od siebie różnią. Jako główne różnice wskazuje się węższe barki, szerszą miednicę i nieco krótszy tułów. Dodatkowo mniejsze dłonie i stopy. To najczęściej wskazywane odmienne obszary ciała. W związku z nimi panie potrzebują nieco innego roweru - takiego, który będzie dopasowany do ich budowy, wagi oraz możliwości fizycznych. Pamiętajmy jednak, że producenci przygotowują rowery, mając na względzie średnią statystyczną budowę ciała, może się więc zdarzyć, że jednej pani znacznie bardziej pasować będzie rower męski lub w drugą stronę - mężczyźnie egzemplarz damski. Jeśli pojawią się tego typu wątpliwości warto skonsultować zakupy z bike fitterem, czy nawet wykonać sesję sizingu (fitter wskazuje nam, jaki rozmiar roweru i komponentów powinniśmy stosować) zanim zdecydujemy się na konkretny sprzęt. 

Rowery górskie damskie - jaka rama?

Sercem roweru jest rama i to ona definiuje w największym stopniu naszą pozycję na jednośladzie oraz styl jego prowadzenia. Producenci stosują w tym obszarze dwie drogi. Jedni wytwarzają odmienne szkielety, celowo zaprojektowane i dostosowane do kobiecej budowy i stylu jazdy. Inni zaś rezygnują z tego na rzecz oferowania identycznej ramy dla obu płci, która z kolei jest inaczej wyposażona (czasem także inaczej pomalowana), a wszelkie dopasowania pod kobiecą budowę zostają wykonane w ramach zastosowania odpowiednich komponentów - m.in. siodła, kierownicy, mostka. Argumenty stron stosujących oba nurty wydają się sensowne.

Ci, którzy mają ramy specjalnie dla kobiet twierdzą, że te rowery są do nich idealnie dopasowane - co zresztą potwierdzają nasze redakcyjne testy rowerów stricte damskich. Natomiast Ci, którzy zrezygnowali z tej drogi, na rzecz jednej ramy dla obu płci, twierdzą, że ich droga jest właściwa, ponieważ różnice w budowie nie są aż tak duże. Zapewne obie strony mają w swoich przekonaniach sporo racji. Warto w tym miejscu postawić dwie tezy. Ramy stworzone od A do Z dla kobiet są do nich na 100% idealnie dopasowane. Natomiast rowery oparte na ramach uniwersalnych mogą pasować kobietom tak samo dobrze, choć warto być szczególnie czujnym w przypadku pań o wyjątkowo mocno różniącej się od męskiej anatomii - na przykład przy bardzo drobnej budowie ciała i niskim wzroście. Z kolei kobietom o ponadprzeciętnej wysokości ciężko będzie znaleźć maszynę dedykowaną dla pań, być może jedynie rozmiar męski będzie w stanie dopasować się do jej wzrostu. Uważamy, że generalnie najlepsze co możemy zrobić, to zaufać producentom. Panie to 50% ich potencjalnych klientów, nie sądzimy więc, by chcieli zrazić je do jazdy niedopasowaną geometrią ramy. 

Jeszcze słowo odnośnie samych aspektów konstrukcyjnych. Często rowery damskie, z racji małych rozmiarów, będą miały tylko jeden koszyk na bidon. To nie reguła, ale warto na ten element zwracać uwagę - szczególnie, kiedy jesteście przekonane o potrzebie posiadania dwóch bidonów.

Jaki rozmiar kół?

Producenci generalnie dążą do tego, aby wiodącym rozmiarem kół było 29". Takowe znajdziemy w większości męskich MTB oraz w kobiecych modelach w rozmiarach M i L. Jednak dla zachowania proporcji bardzo często małe rozmiary ram (XXS, XS i S) mają mniejsze koła 27,5". Taki zabieg pozwala zachować naturalne proporcje roweru i zapewnia uzyskanie lepszego prowadzenia w terenie. Koła 29 i 27,5 cala to rozmiary, których spodziewać się należy w sprzęcie od średniej półki wzwyż, z kolei w najtańszych, typowo rekreacyjnych jednośladach często trafiają się też koła w rozmiarze 26". 

MTB dla kobiet musi mieć odpowiednie komponenty

Niezależnie jaką ramę będzie miał rower MTB dla kobiety, najistotniejsze w całej układance, której wynikiem będzie komfort i jakość prowadzenia roweru, są punkty kontaktu ciała z maszyną. Dlatego na częściach, które wymienimy za moment trzeba się bezwzględnie skupić i dopasować je do indywidualnej budowy każdej przyszłej użytkowniczki roweru. 

Damskie siodełko - producenci stawiają na komfort

Bez dwóch zdań kobiety mają całkowicie inną budowę miednicy, dlatego idąc za statystyką kobiece siodełka są szersze i krótsze. Tak skonstruowane i wyprofilowane, aby zagwarantować paniom pewne podparcie i dobry transfer mocy oraz zwyczajnie wygodę w trakcie jazdy. Warto dokonać też pomiaru rozstawu kości kulszowych przed zakupem - w ramach negocjacji w sklepie być może uda się podmienić siedzisko, gdyby okazało się, że fabryczne ma inną szerokość, niż potrzebna. 

Kierownica i mostek

Współcześnie w rowerach MTB dominują bardzo szerokie kierownice. To sensowne posunięcie, dopasowane do geometrii nowoczesnych rowerów górskich. Z drugiej strony 720 czy 750 mm, które pasują dobrze mocno zbudowanemu facetowi, nie musi odpowiadać drobnej kobiecie. Nie namawiamy was, abyście skracały kierownice, bądź szukały wąskich modeli. Zwracajcie jednak uwagę, czy nie czujecie, że jest na tyle szeroko, że powoduje to dyskomfort lub macie poczucie trzymania wiosła w rękach. Pozycja powinna być wygodna i umożliwiać agresywne manewrowanie w trudnym terenie.

Wsporniki kierownicy najczęściej są znacznie krótsze, niż w męskich rowerach. Raz, że spowodowane jest to faktem krótszego tułowia, a dwa, że panie dysponują nieco mniejszą siłą obręczy barkowej - krótszy wspornik ułatwia sterowanie rowerem na krętych trasach. 

Chwyty, manetki i klamki hamulcowe

Bardzo ważnym, a często pomijanym elementem wyposażenia roweru jest to, co znajduje się w obrębie kobiecych dłoni. Mając na uwadze ich mniejsze rozmiary oraz krótsze palce musicie zwracać uwagę na 3 rzeczy. Chwyt nie może być zbyt gruby, tak by dłoń nie miała kłopotu z jego pewnym objęciem. Klamki hamulcowe powinny być na tyle blisko dłoni, aby bez dodatkowych przyruchów dało się hamować nimi za pomocą jednego palca. Szukajcie rowerów z modelami hamulców, które mają małe dźwignie (typowe na jeden palec) i posiadają na pokładzie regulację odległości klamki od kierownicy. To bardzo ważne, musicie mieć łatwy i pewny dostęp do klamek!

Ostatnią sprawą w ,,centrum dowodzenia” są manetki, bądź ma jedna manetka zmiany biegów w przypadku napędów 1x. Modele z górnej półki mają często regulację położenia dolnej dźwigni, bądź jej skoku - to ważne, ponieważ w tańszych grupach często może was męczyć zbyt duży zakres ruchu, szczególnie większej dźwigni, tej do redukowania (w przypadku manetki prawej). Warto podczas oględzin maszyny sprawdzić na ile będziecie w stanie sięgnąć do dźwigienki, czy klikanie jest łatwe, czy spowoduje, że za każdym razem jesteście zmuszone nienaturalnie wyginać nadgarstki. Na dłuższą metę - jeśli cyngiel będzie za daleko - obsługa przerzutki będzie męcząca.

Długość korb

Podobnie jak w przypadku wielu innych komponentów, tak i w przypadku ramion korb, muszą być one dostosowane do wzrostu. Jako, że kolarki są statystycznie niższe, to w rowerach dla nich przeznaczonych ramiona mają mniejszą długość. Spodziewajcie się więc wariantów nawet 165 mm w przypadku ram XXS i XS, 170 mm w S i M, a dopiero w L-kach 172,5 mm lub 175 mm, które są tak popularne w męskich rowerach.

Przełożenia

Niezręcznie o tym pisać wprost, ale faktem jest, iż kobiety generują nieco niższe moce i jeżdżą odrobinę wolniej, niż panowie. Dlatego powinny mieć dostosowane do swoich prędkości przełożenia. W przypadku napędów 1x warto poruszać się w obrębie zębatek 28-32T w zależności od typu tras i posiadanej siły w nogach, a jeśli macie obawy o brakujące miękkie przełożenia, to można pójść w dwa blaty. Choć bez wątpienia nowoczesne napędy 1x są bardzo elastyczne w aspekcie zakresu przełożeń. Zestaw z tarczą w korbie 28T lub 30T i nowa 12-biegowa kaseta Shimano 10-51 lub 10-50 (też 12 przełożeń) od Srama zapewniają naprawdę spory zapas miękkich biegów pod górę. Polecamy więc iść w napędy 1x12 lub grupy z dwoma blatami z przodu. 

Rozmiarówka

Rowery dla kobiet, tudzież wersje rowerów dla Pań, charakteryzują się też dostępnością mniejszych rozmiarów - XS, XXS. Jest to ściśle powiązane ze statystycznym niższym wzrostem płci pięknej. Niektóre firmy stosują politykę montowania do małych rozmiarów ram kół o mniejszej średnicy. Wydaje się to absolutnie słuszne i pozostawia rower w odpowiednich proporcjach. Czasem jednak - głównie w przypadku zawodniczek lub bardzo zaawansowanych riderek, takie rozwiązanie może nie pasować do indywidualnych preferencji. Wtedy nie pozostaje nic innego, jak szukać pośród rowerów od innych producentów.

Niska masa całego roweru

Zwykle nie zabiegamy o nią jakoś szczególnie, ale warto pamiętać, że w kontekście przyspieszania, podjeżdżania, czy nawet samej kontroli roweru na wymagającym szlaku macie ciężej, aniżeli faceci. Stosunek masy roweru do masy ciała jest dla Was mniej korzystny i operujecie po prostu odczuwalnie cięższą maszyną. Ciężar roweru oczywiście wpływa na pokonywanie trudności w terenie. Niska waga naturalnie wiąże się z większym wydatkiem finansowym, ale akurat wy skorzystacie z tego najlepiej. Warto rozważyć więc modele karbonowe, które są lżejsze, niż te z ramą z aluminium. Niską masę mają też modele lepiej wyposażone, a ponad wszystko można rozważyć tuning odchudzający już po zakupie.

Obszary do tuningu

Oczywiście cały rower jest dobrym polem do usprawnień. Chcemy jedynie przypomnieć, że kobiety w tym temacie mogą sobie pozwolić na więcej. Dzięki mniejszej masie ciała oraz mniejszej mocy bezwzględnej damskie rowery nie podlegają tak dużym obciążeniom. Ultra lekkie opony, mocno cieniowane szprychy, superlekkie wsporniki, czy obejmy - tu działajcie śmiało i bez obaw. Również mniej oczywiste sprawy, jak choćby mniejsze tarcze hamulcowe, mogą podlegać tuningowi. Możecie też budować koła z mniejszą ilością szprych. Wszędzie tam, gdzie rower dostaje od was mniej w kość, niż u panów, możecie śmiało go odchudzać. 

Ustawienia: zadbaj o komfort jazdy i przyczepność

Na koniec słowo o tym jak przygotować rower do jazdy - przede wszystkim zadbajcie o odpowiednio niskie ciśnienie w zawieszeniu i oponach. Oba te czynniki wpływają na jakość i bezpieczeństwo podczas jazdy. Głównie komfort pochłaniania nierówności oraz przyczepność. Może się jednak okazać, że to nie pomoże, a do prawidłowej pracy amortyzatora konieczne będą zmiany w jego wnętrzu. Sporo modeli przygotowanych jest pod określoną masę i z takimi samymi wnętrznościami trafia do roweru dla 45 kilogramowej kobiety o wyjątkowo szczupłej budowie oraz do męskiego górala dosiadanego przez mężczyznę o masie ponad 100 kg. W tych obu skrajnych przypadkach - taki widelec będzie działał słabo.

Damskie rowery MTB: co na rynku?

W dalszej części artykułu znajdziecie przegląd rowerów MTB dedykowanych kobietom - oparliśmy go o najnowszą wersję Katalogu Rowerowego, który gromadzi wszystkie modele dostępne na polskim rynku. My prezentujemy jedynie kilka przykładowych modeli. Rowerów górskich dla kobiet szukajcie na katalog.bikeworld.pl.

Scott Contessa Spark 920

• Cena: 19799.00 PLN
• Opis ramy: Spark Carbon HMF przedni trójkąt karbonowy, tylni aluminiowy
• Widelec/amortyzator przedni: RockShox Pike RL3 Air
• Skok widelca: 130 mm
• Skok tylnego zawieszenia: 120 mm
• Przerzutka tylna: SRAM NX Eagle
• Ilość blatów i koronek: '1x12
• Rozmiar kół: 29"
• Manetki: SRAM SX Eagle Trigger

ROWERY Scott

LIV INTRIGUE 29 1

• Cena: 17999.00 PLN
• Waga: 14.50 kg
• Opis ramy: Aluminium ALUXX SL, flip chip, max. szerokość opony 2.5", max. tarcza mechanizmu korbowego 32t
• Widelec/amortyzator przedni: Fox 36 Float Performance,
• Skok widelca: 140 mm
• Skok tylnego zawieszenia: 120 mm
• Przerzutka tylna: Shimano SLX M7100
• Ilość blatów i koronek: '1x12
• Rozmiar kół: 29"
• Manetki: Shimano SLX M7100

ROWERY LIV

KTM MYROON GLORIOUS

• Cena: 16499.00 PLN
• Waga: 11.10 kg
• Opis ramy: Myroon 29" Premium Carbon UDH
• Widelec/amortyzator przedni: RockShox SID SL Ultimate 29"
• Skok widelca: 100 mm
• Przerzutka tylna: Shimano Deore XT M8100-12 SGS shadow+
• Ilość blatów i koronek: '1x12
• Rozmiar kół: 29"
• Manetki: Shimano Deore M6100-12

ROWERY KTM

Canyon Neuron 7 WMN

• Cena: 12199.00 PLN
• Waga: 13.54 kg
• Widelec/amortyzator przedni: FOX 34 Performance
• Skok widelca: 140 mm
• Skok tylnego zawieszenia: 130 mm
• Przerzutka tylna: Shimano Deore XT, 12s
• Ilość blatów i koronek: '1x12
• Rozmiar kół: 29"
• Manetki: Shimano Deore XT, 12s

ROWERY Canyon

Rock Machine Catherine CRB 30-29

• Cena: 8699.00 PLN
• Waga: 12.50 kg
• Opis ramy: Carbon Mid Modulus BF-FB-02
• Widelec/amortyzator przedni: RockShox Judy Silver TK R
• Skok widelca: 120 mm
• Przerzutka tylna: SHIMANO DEORE RD-M6100 Shadow Plus
• Ilość blatów i koronek: '1x12
• Rozmiar kół: 29"
• Manetki: SHIMANO DEORE SL-M6100-IR RapidFire Plus, 12

ROWERY Rock Machine

Bulls AMINGA 3

• Cena: 7650.74 PLN
• Opis ramy: 6061 aluminium
• Widelec/amortyzator przedni: RockShox Judy Gold RL-R
• Skok widelca: 100 mm
• Przerzutka tylna: Shimano Deore RD-M5120-SGS
• Ilość blatów i koronek: '2x11
• Rozmiar kół: 29"
• Manetki: Shimano Deore SL-M5100-11

ROWERY Bulls

Cannondale Trail Women's SL 3

• Cena: 7299.00 PLN
• Opis ramy: All-New, Smartform C2 Alloy
• Widelec/amortyzator przedni: RockShox Judy Silver TK
• Skok widelca: 100 mm
• Przerzutka tylna: Shimano Deore M6100
• Ilość blatów i koronek: '1x12
• Rozmiar kół: 29"
• Manetki: Shimano Deore M6100

ROWERY Cannondale

Author Context ASL 29

• Cena: 6999.00 PLN
• Waga: 12.20 kg
• Opis ramy: potrójnie cieniowana hydroformowana aluminium 6061 29" (ASL)
• Widelec/amortyzator przedni: RST F1RST 29 15 TRL (100 mm) oś 15 mm, powietrzny, blokada skoku na kierownicy
• Skok widelca: 100 mm
• Przerzutka tylna: SHIMANO Deore (12)
• Ilość blatów i koronek: '1x12
• Rozmiar kół: 29"
• Manetki: SHIMANO Deore (12)

ROWERY Author

CTM CHARISMA 6.0

• Cena: 5999.00 PLN
• Opis ramy: alu
• Widelec/amortyzator przedni: Rock Shox JUDY SILVER TK
• Skok widelca: 100 mm
• Przerzutka tylna: Shimano Deore RD-M5100
• Ilość blatów i koronek: '1x11
• Rozmiar kół: 29"
• Manetki: Shimano Deore SL-M5100/11sp.

ROWERY CTM